فیلم «شعر بی پایان»
فیلمی محصول سال 2016 به نویسندگی و کارگردانی آلخاندرو خودوروفسکی.
آلخاندرو خودوروفسکی فیلمساز، شاعر، نویسنده، آهنگساز و بازیگر است. او فیلم زندگی خودش (البته تنها به عنوان یک شاعر) را با ایده ها و نگاه شخصی خودش به سینما ساخته و در آن بازی هم کرده است. فیلمی سوررئال، با ایده هایی منحصر به فرد و فضایی عجیب. این فیلم از لحاظ بازی ها و تصاویر سینمایی مخاطب را راضی می کند اما یک فیلم معمولی با روایتی ساده نیست، (یک) شخصیت های عجیب و غریبی دارد مثلا مادر که تمام دیالوگ هایش را با آواز اپرا بیان می کند و بسیاری از کاراکترهای دیگر نیز که ویژگی های خاص غیررئالی دارند، (دو) اشاره های زیادی به واقعه ها، هنرها و اتفاقات دارد که شاید برای یک مخاطب ایرانی که یکهو با این شاعر آشنا شده و با تاریخ هنر آنچنان هم آشنا نیست اصلا قابل لمس نباشد، مثلا وقتی استلا دیاز (دوست دختر شاعر یا شاید هم الهه ی شعر آلخاندرو) روی تخت دراز می کشد، بازنمایی نقاشی Rokeby Venus (ونوس در آینه) باشد که مربوط به عصر طلایی اسپانیا بوده. (سه) با «زمان» در فیلم بازی می شود مثلا شخصیت آلخاندرو در پیری (تقریبا هشت و هفت سالگی) در سکانس هایی از فیلم در کنار آلخاندروی جوان ظاهر می شود و با او درباره ی زندگی و آینده حرف می زند. (چهار) واقعیت زندگی آلخاندرو تا حدودی تحریف شده است، مثلا اوضاع خانوادگی او جور دیگری نمایش داده می شود یا اینکه در فیلم ازتحصیل او در رشته ی روانشناسی و فلسفه که قبل از کار او به عنوان دلقک در سیرک بوده چیزی گفته نمی شود. (پنج) او از المان های نامتعارفی برای پیشبرد فیلم بهره می برد، مثلا فال تاروت، شعرخوانی ها، پرفورمنس ها، کارناوال و… که شاید در ساختمان اصلی روایت جایی ندارند.
یکی از چیزهای جالبی که در فیلم دوست داشتم، ارتباط آلخاندرو با شخصیت پدر بود. درواقع فیلم به صورت زیرپوستی نگاه روانکاوانه ای به نوع روابط پدر فرزندی و مسئله ی عقده ی ادیپ دارد. اگرچه پدر زمان زیادی از فیلم را به خود اختصاص نمی دهد، اما سایه ی او و نوع تربیت و دیالوگ هایش در تمام طول فیلم جریان دارد و بر روی زندگی آلخاندرو تاثیر می گذارد. از نگاه او به همجنس گرایی، نوع رابطه ی جنسی اش، واکنشی که در مقابل خانه ی سوخته اش دارد و تا انتهای فیلم که به کمک آلخاندروی پیر و در سکانسی کاملا نمادین بر عقده ی ادیپش غلبه می کند و به نوعی به بلوغ می رسد و به دنبال باز کردن مسیرهایی تازه در زندگی اش راهی فرانسه می شود.

فاطمه اختصاری
#ستون_معرفی_فیلم_و_کتاب_فاطمه