دانلود شمارهی چهارم گاهنامه ژ
دانلود شمارهههای سابق این نشریه
سخن سردبیر (فاطمه اختصاری):
ما در این شماره، نه دوستیهایمان را در نظر گرفتیم و نه علاقههای شخصیمان را. نه گرایشات سیاسی افراد برایمان مهم بود نه مسائل شخصیشان. هیچ قالب و جریانی برایمان ارجحیت نداشت و تنها ملاکمان «شعر بودن» یا «داستان بودن» یا «ترانه بودن» بود. برایمان معروف نبودن افراد و جوان بودنشان مهم نبود. بسیاری از اسمهایی که در این شماره از آنها کار میخوانید تا به حال هیچ کتابی در حوزهی ادبیات منتشر نکردهاند. حتی سعی کردیم این تساهل و تسامح را تا آنجا پیش ببریم که چند اثر ضعیف را که خالقان آنها دارای شهرت و طرفدار زیادی هستند هم در گاهنامه قرار بدهیم تا نکند نظرات شخصی ما راجع به چیستی شعر یا ترانه، در انتخابهایمان دخالت کرده باشد. مطمئناً مخاطب و منتقد، ملاک صحیحتری راجع به آن چند اثری هستند که از دیدگاه ما ملاکهای یک ترانه یا شعر خوب را ندارد. حتی سعی کردیم با تعامل با شاعران و نویسندگان جوان و نوجوان، اگر اثر نسبتاً خوبی احیاناً دارای ایرادات اولیه (نظیر وزن، قافیه و…) است آن را رفع کنیم و با تغییرات اعمالشده، آن اثر را چاپ کنیم تا تشویقی باشد برای نسل جوان ما که آیندهی ادبیات متعلق به آنها است.
یکی از نکات دیگری که به آن توجه کردیم، ترانه و شعر محاوره بود. متأسفانه به علت شنیداری بودن ترانه و پیوند خوردن آن با موسیقی، آثار مکتوب کمتری در این حوزه وجود دارد. تمام تلاش ما در این شماره آن بود که به مخاطب نشان بدهیم برای ما ترانه (شعری که بر روی ملودی نوشته شده است) و شعر محاوره (شعری که دارای زبان معیار نیست) ارزش والایی دارند و مثل بسیاری از نشریات به این قوالب بیتفاوت نیستیم. حتی با آنکه تعدادی از ترانههای ارسال شده به علت نوشته شدن توسط خواننده یا ترانهسرا بر روی ملودی یا بیت، به قواعد سنتی ادبی پایبند نبودند، سعی کردیم با چاپ آنها این قانون نانوشتهی بیتفاوتی نسبت به ترانه را بشکنیم. البته که نباید فراموش کرد که به علت آمیختگی ترانه با موزیک، نقد آن بهتنهایی و بهعنوان یک اثر مجزا در خیلی از اوقات امکانپذیر نیست.
در هر صورت شکی نیست که این شماره کمنقص نیست. بعضی از استادان بزرگ ادبیات، متأسفانه دیر از فراخوان ما باخبر شده بودند و قرار شد در شمارههای بعدی از حضور عزیزشان استفاده کنیم. بعضی از دوستان در ایمیل کردن آثار دچار اشتباه شده بودند و ظاهراً کارهایشان به دست ما نرسیده است. تمام آثار همسطح و همقواره نیستند و از اشعار و داستانهایی در حدّ شاهکار تا کارهایی کاملا متوسط در شمارهی «ژ» دیده میشوند. تعداد داستانها چندان زیاد نیست و استقبال از این بخش آنگونه که باید، نبوده است. ممکن است در ویراستاری و چاپ مشکلات تکنیکی و فنیای دیده شود. همهی اینها و هزاران ایراد دیگر مطمئناً بر ما وارد است و با هیچچیزی جز دیدهی عیبپوش شما، قابل صرفنظر کردن نیست.
این توان ما بود. توان تعدادی هنرمند جوان که بدون دریافت هیچ هزینهای بهخاطر عشقشان، روزها و حتی ماهها تلاش میکنند تا هر شمارهی مجله به دستتان برسد. آدمهایی که حاضرند بر خیلی چیزها چشم بپوشند تا به هیچ گروه و دستهای وابسته نباشند و زیر چتر هیچکس نباشند تا بتوانند عاشقانه به ادبیات مستقل بپردازند. نشریهای که معنای واقعی چندصدایی در ادبیات است. شعر شاعران مطرح و گمنام، روستانشین و پایتختنشین، کلاسیک و پیشرو، حکومتی و غیرحکومتی و… همه بی هیچ تفاوتی در کنار هم قرار گرفته تا آیینهی جامعهای آرمانی باشد که قرار است همگی با تمام تفاوتهایمان به هم احترام بگذاریم و در کنار هم با شادی زندگی کنیم. دست همهی آنهایی را که برای شکلگیری این مجله تلاش کردند میبوسم و خوشحالم که دوستانی در سراسر جهان دارم که قلبشان بی هیچ پیشوند و پسوندی برای «ادبیات» میتپد.
این شماره را بخوانید. بازخوردهایتان را به ایمیل مجله ارسال کنید تا اشتباهاتمان را اصلاح کنیم و از تشویقهایتان انرژی بگیریم. این شماره را (که مثل تمام شمارههای قبلی و بعدی! رایگان است) به دست دوستانتان برسانید و منتظر شمارههای بعدی باشید که قرار است به مقولههای دیگری نظیر ترجمه، ادبیات، سینما و… بپردازد. و یادتان نرود که این گاهنامه، بدون مطالب عزیز شما و حمایتهایتان هیچ است؛ پس آن را تنها نگذارید.
فاطمه اختصاری
نوامبر 2020 میلادی (آبان ماه 1399 خورشیدی)
دیدگاهتان را بنویسید